Na terenie Gminy Tokarnia znajdują się ciekawe miejsca związane z walkami Armii Krajowej w czasie II wojny światowej (1939-1945). Dzięki pionierskiej pracy Arkadiusza Bąka, Marka Bika, Olgierda Grotta i Moniki Karolczuk powstał przewodnik historyczno- krajoznawczy "Śladami Armii Krajowej w Małopolsce", który jest skierowany do każdego, kto pasjonuje się historią i przyrodą ojczystą!
Jest to bowiem publikacja, która utrwala pamięć o bohaterskiej przeszłości i przekazuje wiedzę następnym pokoleniom w ciekawej i atrakcyjnej formie. Jak napisał prof. Zygmunt Woźniczka:
…czytelnik poznaje ich losy, idąc szlakami jakie przemierzali żołnierze AK w czasie okupacji. Ogląda te same krajobrazy. Często staje przed tymi samymi kapliczkami, schroniskami, odpoczywa na tych samych polanach, gdzie toczyły się bitwy partyzanckie, oraz odwiedza miejsca broni i ludzi. Idąc partyzanckimi szlakami, staje z zaduma nad mogiłami bohaterów, odwiedza lokalne izby pamięci i muzea, gdzie zebrano pamiątki z czasów wojny. Pozwala to spojrzeć mu na walkę żołnierzy podziemia przez pryzmat ludzi i miejsc, w których mieszkali, walczyli, ale tez ginęli za ojczyznę.
Trasa o długości 16,5 km, której czas przejścia to ponad 4 godziny. Prowadzi czarnym szlakiem z Tokarni w stronę Kotonia Zachodniego do roli Jaworzyny w Zawadce. Następnie szlakiem żółtym w kierunku Koskowej Góry do krzyża AK. Stamtąd powrót tym samym szlakiem pod Groniem przez Kotoń na polanę Dłużyce. Dalej już czarnym szlakiem do pomnika na Zawadce. Spod pomnika droga polną i dalej asfaltową do Krzczonowa.
PRZYSTANKI;
I. Przystanek ( GPS 49.732876, 19.879922) Dwór Targowskich w Tokarni: - ( Nocą z 20/21 IX 1944 r. oddziały „Żelbet” AK zdobyły dużą ilość broni, amunicji i wyposażenia wojskowego, rozbrajając 64 osobowy oddział żołnierzy niemieckich.
- przy frontowym wejściu do dworu tablica upamiętniająca akcję na dwór w Tokarni.
- przy wejściu bocznym do dworu tablica poświęcona kpt. Mieczysławowi Targowskiemu.
- w środku dworu znajduje się „Galeria Dworek” i izba regionalna.
- tablica pamiątkowa w centrum Tokarni na placu im. kpt. Mieczysława Targowskiego
II. Przystanek (GPS 49.766627, 19.875622) Kapliczka na Jaworzynach (Zawadka) z 1869 r. Jaworzyny to miejsce stacjonowania w listopadzie 1944 r. oddziałów partyzanckich AK.
III. Przystanek (GPS 49.770944, 19.856444) Krzyż AK upamiętniający poległych w tym miejscu żołnierzy OP „Odwet” i OP „Wicher”.
IV. Przystanek (GPS 49.770787, 19885516) Drugi krzyż AK upamiętniający miejsce śmierci ppor. Jana Korzeniowskiego „Wagi”.
V. Przystanek (GPS 49.759103, 19.898925) Trzeci krzyż AK (Zawadka) upamiętniający miejsce śmierci żołnierzy OP „Żelbet II” z dowódcą ppor. Arturem Korbelem „Biczem”.
VI. Przystanek ( GPS 49.757447, 19.894631) Pomnik wojenny w Zawadce upamiętniając y bitwę żołnierzy AK z Niemcami z 29.11. 1944 r. oraz pacyfikację Zawadki z 4.12.1944 r.
VII. Przystanek (GPS 49.738579, 19.908151) Pomnik i grób na cmentarzu parafialnym w Krzczonowie upamiętniający ofiary walk w Zawadce z 1944 r.
opr. M. Cieślik, D. Dragosz